بررسی وضعیت حقوقی جامعه رنگینکمانی در شورای امنیت سازمان ملل
گزارشی از شایا گلدوست از ایران وایر:
روز دوشنبه ۲۰ مارچ ۲۰۲۳، نشستی با عنوان «ادغام حقوق بشر افراد جامعه الجیبیتیکیوپلاس در ساز و کار شورای امنیت سازمان ملل متحد در محل استقرار این شورا برگزار شد. این نشست از این نظر دارای اهمیت تاریخی است که میتوان از آن به عنوان دومین نشست در تاریخ شورای امنیت سازمان ملل متحد در رابطه با حقوق افراد جامعه رنگینکمانی نام برد.
دو تن از فعالان حقوق بشر جامعه رنگینکمانی نیز به این نشست دعوت شده بودند تا درباره وضعیت این جامعه در کشورهایی که این افراد در معرض آسیب و خشونت بیشتری قرار دارند، صحبت کنند. یکی از این فعالان، «آرتمیس اکبری»، فعال حقوق بشر جامعه الجیبیتی افغانستان و دیگری، «ماریا سوزانا پرالاتا رامون»، وکیل و محقق و از اعضای تیم عدالت انتقالی در کلمبیا بودند که در حضور نمایندگان کشورهای مختلف سخنرانیهایی درباره وضعیت جامعه رنگینکمانی انجام دادند.
آرتمیس اکبری در این نشست درباره نقض حقوق جامعه الجیبیتیکیوپلاس در افغانستان و شرایط بحرانی این جامعه با روی کار آمدن طالبان صحبت کرد. او علاوه بر این، به نقض آشکار حقوق افراد رنگینکمانی در ایران توسط حکومت و خشونتها و تبعیضهایی که این افراد به واسطه گرایش جنسی و هویت و بیان جنسیتی خود در خانواده و جامعه تجربه میکنند، اشاره کرد. همچنین شرایط دشوار پناهجویان و پناهندگان رنگینکمانی افغانستان در ترکیه نیز از موضوعات مورد بحث بودند.
از او خواستیم درباره حضور و اظهارات خود در شورای امنیت سازمان ملل بیشتر توضیح دهد، گفت: «در این نشست، ایالات متحده امریکا ائتلافی از کشورها را به همراه گروهی از اعضای جامعه رنگینکمانی سازمان ملل رهبری کرد و از شورای امنیت سازمان ملل خواست تا حقوق بشر جامعه الجیبیتیکیوپلاس را با ساز و کارهای صلح و امنیت بینالمللی خود ادغام کند. در این گردهمایی که به عنوان نشست فرمول آریا شناخته میشود، دومین باری بود که شورای امنیت سازمان ملل به بررسی نقض حقوق بشر علیه افراد جامعه الجیبیتیکیوپلاس پرداخت. این بار در این شورا، ویکتور مادریگال بورلوز، کارشناس مستقل سازمان ملل متحد به بررسی مسایل و مشکلات افراد و نقض حقوق انسانی آنها به واسطه گرایش جنسی و هویت جنسیتی پرداخت. همچنین من به عنوان نماینده و فعال از افغانستان و ماریا سوزانا پرالتا رامون از کلمبیا سخنرانیهایی داشتیم. گروه اصلی اقلیتهای جنسی و جنسیتی سازمان ملل متحد و همچنین ۱۲ کشور از ۱۵ کشور، عضو رسمی و غیررسمی این شورا از این قطعنامه حمایت کردند. چین و روسیه از کشورهایی بودند که درباره حمایت و صحبت از جامعه رنگینکمانی حمایت نکردند و ترجیح آنها این بود که درباره امریکا و موضوعات دیگر صحبت کنند، با وجودی که موضوع این جلسه پرداختن به مسایل جامعه رنگینکمانی بود. برخی از کشورهای آفریقایی که عضو غیردائم شورای امنیت هستند نیز برخورد مناسبی با پرداختن به موضوع جامعه رنگینکمانی نداشتند، با وجودی که این جلسه در نوع خود بسیار با اهمیت و با درهای باز و در حضور کنشگران، سازمانهای مختلف و خبرنگاران برگزار شد. در سال ۲۰۲۲، سازمان افغان الجیبیتی بیش از ۸۳۵ درخواست کمک از اعضای جامعه رنگینکمانی در افغانستان دریافت کرده بود. ۷۲ درصد این افراد به ما گفتند که مستقیماً از سوی طالبان مورد آزار و اذیت قرار گرفتهاند. ۶۷ نفر توسط طالبان مورد تجاوز جنسی قرار گرفته که بیشتر آنها افراد ترنسجندر و زنان همجنسگرا بودند. ۸۶ درصد از این افراد گفتهاند که در طول زندگی توسط خانواده و دوستان خود مورد آزار و اذیت قرار گرفته بودند که این امر شرایط بحرانی جامعه رنگینکمانی افغانستان را نشان میدهد؛ شرایطی که با روی کار آمدن طالبان بسیار بدتر شده است.»
او در ادامه صحبتهایش با اشاره به وضعیت جامعه رنگینکمانی ایرانی، از قتل «علیرضا فاضلی منفرد» گفت؛ جوانی که به دلیل همجنسگرا بودن، به دست خانواده به قتل رسید.
آرتمیس اکبری گفت: «با وقت بسیار محدودی که در اختیار داشتم، سعی کردم به تمامی موضوعات مهم اشاره کنم. جامعه رنگینکمانی ایرانی از جامعه رنگینکمانی افغانستان جدا نیست و ما علاوه بر نقاط مشترک زیادی که با یکدیگر داریم، دردهای مشترکی را نیز به واسطه فرهنگ، مذهب، سنت و قوانین حاکم تجربه میکنیم. من خود در ایران زندگی کردهام و با جامعه رنگینکمانی ایران از نزدیک آشنا هستم و تجربه زیسته مشترک با آنها دارم، به همین دلیل در هر فرصتی علاوه بر رنگینکمانیهای افغانستان، به مسایل جامعه رنگینکمانی ایرانی نیز میپردازم.»
موضوع پناهجویان و پناهندگان رنگینکمانی نیز موضوع مهم دیگری بود که در این جلسه به آن پرداخته شد؛ انسانهایی که به دلیل شرایط کشور ترکیه و تغییر قوانین پناهندهپذیری کشورهای غربی سالها است در ترکیه در انتظار رسیدن به مقصدی امن و آرام به سر میبرند. عده بسیار زیادی از این پناهندگان را اعضای جامعه رنگینکمانی ایران و افغانستان تشکیل میدهند که ترکیه کشور امن و مناسبی برای آنها نیست.